یادی از وداع حجاج

يادي از
وداع حجاج از سرزمين مقدس مكه

 
بسم الله الرحمن الرحیم
فهرست مطالب
يادي از وداع حجاج، از سرزمين مقدس مكه    2
ديدار كعبه يادگاري فراموش نشدني است. اما وداع از سرزمين مقدس مكه چه تلخ است و جان فرسا.    2
ميهمان عزيز!    5
حجاج گرامى!    8

 
بسم الله الرحمن الرحیم
يادي از وداع حجاج، از سرزمين مقدس مكه
ديدار كعبه يادگاري فراموش نشدني است. اما وداع از سرزمين مقدس مكه چه تلخ است و جان فرسا
الله اكبر، الله اكبر، الله اكبر.
پاك است كسي كه اين سواري را براي ما رام و مطيع نمود.
و (اگر خدا اين را براي ما رام نمى‎كرد).
ما توانايي تسخير كردن آن را نداشتيم.
و هرآينه ما به سوي پروردگار خويش باز مى‎گرديم.
خدايا! هرآينه ما در اين سفر، نيكويي و پرهيزكاري را از تو مى‎خواهيم. و انجام آنچه را كه مايه‎ي خشنودي توست.
خدايا! اين سفر را براي ما آسان كن. و دوري سفر را بر ما كوتاه گردان.
خدايا! تو همراه ما در سفر و سرپرست خانواده‎ي مايي.
خدايا! من از سختي سفر و از حادثه‎ي غم انگيز و از سختي بازگشت به سوي دارايي و خانواده‎ام، و فرزندانم به تو پناه مى‎برم.
الحمد لله، الحمد لله، الحمد لله.
ستايش از آن خدائي است كه ما را به سوي اطاعت از خود هدايت فرمود.
ستايش از آن خدائي است كه حج خانه خود را براي ما فراهم گردانيد. و اعمال و عبادات حج را بر ما آسان نمود و با نعمت‎هاي خود بر ما منت گذاشت.
(خدا حافظ) مكه، اى منـزلگاه وحي.
خدا حافظ اى محل طلوع نور.
خدا حافظ اى قبله دنيا.
وداع اى خانه خدا.
خدا حافظ اى مقام إبراهيم.
خدا حافظ اى زمزم.
خدا حافظ اى غار حراء.
خدا حافظ اى منى.
خدا حافظ اى عرفات.
خدا حافظ اى مشاعر دوست داشتنى.
اى اعمال حج و نشانه‎هاى خدا.
خدا حافظ اى يادگار زيبا.
اى گرانترين خاطره‎ها.
و اى شيرين‎ترين اميدها و آرزوها.
اى زيباترين زمان زندگي.
و اى بهترين لحظات.
با تو خدا حافظى مى‎كنيم در حاليكه قلب ما، خوار و زار و فروتن است. و نفس ما خاشع است و اميدواريم كه باز هم تو را ببينيم.
از خدا مى‎خواهيم كه ما را بار ديگر بسوي تو برگرداند، و باز هم به ديدار تو موفق شويم، و به ديدن تو باز هم بزرگوار و بزرگوارتر شويم.
اى خدا چقدر فراق و جدائي سخت است.
اى خدا چقدر دورى و جدائي تلخ است.
اى خدا چقدر وداع دشوار است.
خدا حافظ اي مكه.
خدا حافظ اي مكه.
چقدر كلمه خدا حافظي دشوار است.
و چقدر پر حرارت و سوزنده است.
لحظه‎ي وداع و خدا حافظي فراموش نشدني است.
لحظه‎ي وداع اشكها گرم مى‎شود.
و انسان به هر شجاعتي كه باشد بگريه مى‎افتد و قدرتمندان در برابر آن كوچك و حقير مى‎شوند، و زورگويان در برابر آن از پا مى‎افتند.
پس كسي كه كعبه، خانه خدا را وداع مى‎گويد.
كسي كه مى‎رود و حرم خدا.
مقام ابراهيم.
ركن اليماني.
چاه زمزم.
و آب زمزم.
طواف.
و مشاعر مقدسه را پشت سر مى‎گذارد.
چگونه مى‎تواند لحظه‎ي وداع را تحمل كند.
چگونه مى‎تواند لحظه‎ي خداحافظي را از ياد ببرد و فراموش كند؟.
اى حجاج گرامي.
اى عزيزان مسافر.
اى برادر رفتني.
و اى ميهمان كوچ كننده.
ما برادرانت در بلد الحرام.
ما كه با شنيدن صداي لبيك تو شاد شديم.
و با نگاه به احرام تو خوشبخت شديم.
و با بلند كردن الله اكبر ولا اله الا الله گفتن تو اُنس گرفتيم.
و گوش، و جان و روح ما با رايحه دعا و راز و نياز تو معطر گرديد.
چگونه همراهى‎ات را فراموش كنيم.
چگونه به تو خداحافظ بگوييم؟
ميهمان عزيز!
حالا كه مى‎روي.
بدان كه دلهاي ما با توست.
و اشكهاي ما تو را وداع مى‎گويد.
دين تو، كه امانتي در دست توست.
كار تو و خودت را به خدا مى‎سپاريم.
آري!!
ما مى‎دانيم هنگامى كه حج خود را به پايان رسانيدي و اعمال حج تمام شد.
شاد و خوشحال هستي كه به سوي خانواده‎ات باز مى‎گردي و براي ديدار وطنت لحظه شماري مى‎كني.
پس از خداوند خواهانيم كه تو را با سلامتي، و شادابي، و بهره‎اي نيك از حج، و پاداش نيك، و حج مبرور و مقبول، و پاك از گناه به خانوده‎ات برسي.
برادر مسلمان!!
اينك تو در حالي باز مى‎گردي كه إن شاء الله كتاب اعمالت سفيد و پاك است.
حال چه مى‎كني.
بعد از اين كه آرزوي تو برآورده شد.
و پاداش نيك بتو داده شد.
بعد از اينكه شيريني طاعت و فرمان خدا و ايمان به او را چشيدي.
و به خداوند رحمان و رحيم اُنس گرفتي.
پس از اينكه شرف عبادت و سر بلندي تقوا را ديدي؟؟
آنگاه چه مى‎كني؟
از باز گشت به سوي خطاها و اشتباهات بر حذر خواهي بود؟!
يا اينكه باز هم به سوي گناه گام بر مى‎داري؟
از پاداشي كه خداوند به تو عطا كرده بهره مى‎گيري؟
يا از آنچه به تو رسيد بى‎بهره‎اى، و عهد و پيمانت با خدا وند را مى‎شكني؟
برادر و خواهرم به طاعت هميشه و همه جا عبادت كن.
و در رفتن بسوي خير كوشا باش، و بدان كه اين اعمال بزرگ و محترم است، و اين موسم و زمان بسيار عظيم و والا  است.
رو به سوى خدا كن، و با عجز و التماس و زاري و خواري از او كه تنها و يكتاست، كه جبار و قاهر است بخواه تا اعمالت را بپذيرد و گناهانت را ببخشايد.
آن گاه با توبه‎اي خالصانه و واقعي وداع بگو و با حرم خدا خداحافظي كن.
با توبه‎اي نصوح.
خداوند خطاب به مومنان مى‎فرمايد: ﮋﭑ  ﭒ  ﭓ  ﭔ  ﭕ  ﭖ  ﭗ  ﭘ  ﮊ [التحريم: 8].
«اي كساني كه ايمان آورده‌ايد! به سوي خدا توبه كنيد، توبه‌اي خالص».
و مى‎فرمايد: ﮋ ﯻ   ﯼ    ﯽ  ﯾ  ﯿ  ﰀ  ﰁ  ﰂ  ﰃﮊ [النور: 31].
«و همگى بسوى خدا بازگرديد اى مؤمنان، تا رستگار شويد».
و خداوند محبت خود را براي توبه كنندگان اعلان فرموده و نيز بخشش گناهان كساني كه استغفار نموده.
و همچنين خشنودي خود را از پاك شوندگان.
چنانكه مى‎فرمايد: ﮋ ﯚ  ﯛ  ﯜ  ﯝ  ﯞ   ﯟ     ﯠ  ﮊ [البقرة: 222].
«خداوند توبه كنندگان و پاكان را دوست مى‎دارد».
توبه، عشق و محبت و مودتي است براي خالق، و ذلت و خواري است در برابر عظمت خداوند تبارك و تعالى.
و افتادن بر دروازه‎هاي خداوند كريم است، توبه شستن دل با اشك چشمان است. و از بين بردن گناهان با سوزش پشيماني است.
اين محمدص است كه خداوند گناهان گذشته و آينده او را بخشوده.
كه مى‎فرمايد: «يا أيها الناس! توبوا إلى الله واستغفروه فإني أتوب في اليوم مائة مرة».
«اى مردم بسوي خدا توبه و استغفار كنيد، من در هر روز صد بار توبه مى‎كنم».
حكمت خداوندي است كه سال قمري را با ماه حج.
اين عبادت بزرگ به پايان برساند.
تا مومنان از گناهان پاك شوند، از هواهاي نفساني دوري كنند.
و عذر و اشتباهات خود را با عبادات و اعمال حج از خداوند بخواهند.
رسول اكرمصمى‎فرمايد: «من حج فلم يرفث ولم يَفْسِق رجع كيوم ولدته أمه».
«هر كس حج كند و در آن حج با زن خود نزديكي نكند و مرتكب هيچ معصيتي نشود، از گناهانش پاك مى‎شود، مانند روزي كه از مادرش متولد شده است».
و مى‎فرمايد: «الحج المبرور ليس له جزاء إلاَّ الجنة».
«حج مبرور و مقبول نزد خدا هيچ پاداشي جز بهشت ندارد».
پس از خدا مى‎خواهيم كه حج تو را قبول فرمايد، و گناهانت را ببخشايد.
و تلاش و كوشش تو را براي به جا آوردن حج.
با پاداشي مورد قبول و پسنديده گرداند، و تو را در پناه خود حفظ نمايد و سالم و سلامت به سوي خانواده‎ات باز گرداند.
حجاج گرامى!
خودم و تو را به چند شفارش مهم و گرانبها، وصيت مى‎كنم.
پس گوش جان بسپار و دريچه‎هاي قلبت را بگشا.
1-    تقوا را آشكارا و پنهان پيشه خود كن. چون تقوا آغاز هر خير و نيكي است، و اساس هر رستگاري است، و راه پيروزي است.
و آن وصيت خدا براي مردمان نخستين و آخرين آنهاست. و براي پيامبران و همه‎ي فرستادگان و مؤمنان و صالحان است.
خداوند مى‎فرمايد: ﮋﮠ  ﮡ  ﮢ  ﮣ  ﮤ    ﮥ  ﮦ  ﮧ  ﮨ  ﮩ  ﮪﮊ  [النساء: 131].
«و ما به كسانى كه پيش از شما، كتاب آسمانى به آنها داده شده بود، سفارش كرديم، (همچنين) به شما (نيز) سفارش مى‏كنيم كه از (نافرمانى) خدا بپرهيزيد».
و رسول اللهص مى‎فرمايد: «اتق الله حيثما كنت وأتْبِعِ السيئة الحسنة تمحها». [رواه الترمذي].
«هر جا كه هستي  از خدا بترس، بعد از بدي، خوبي كن تا خوبى‎ها، بدى‎هاي تو را محو و نابود كند».
2-    خود را به اخلاق و رفتار نيك  عادت ده. چون از مهمترين حكمتهاي حج و عبادت‎هاي ديگر عادت كردن به اخلاق نيك است.
چرا كه  اخلاق نيك تو را به خداوند نزديك مى‎كند و تو را همسايه رسول اكرمص در بهشت مى‎گرداند، و در نظر مردم محبوب و دوست داشتنى‎ات مى‎دارد.
و اخلاق نيك سنگين‎ترين چيزي است كه در روز قيامت در ترازوي اعمال مى‎گذارند.
و پس از تقوا، بيشترين چيزي كه مردم را به بهشت وارد مى‎كند، ترازوي اعمال است.
3-    از رياء و شرك بپرهيز.
چون اين خانه (كعبه) از اولين روز بر اساس و قاعده توحيد ساخته شده است.
و سبب ساختن آن عبادت خداى يكتا و بى‎همتا، و انجام عبادت و عمل نيك فقط و تنها براي او بوده است.
پروردگار به ابراهيم امر فرمود تا اين خانه را براي طواف كنندگان و نمازگزاران و ركوع كنندگان و سجود كنندگان پاكيزه نگه دارد.
تا اينكه خدا را به يگانگي پرستش كنند.
خداوند مى‎فرمايد: ﮋﭶ  ﭷ  ﭸ    ﭹ  ﭺ  ﭻ  ﭼ  ﭽ  ﭾ      ﭿ  ﮀ  ﮁ  ﮂ  ﮃ  ﮄ   ﮅ  ﮆ  ﮊ [الحج: 26].
«(به خاطر بياور) زمانى را كه جاى خانه (كعبه) را براى ابراهيم آماده ساختيم (تا خانه را بنا كند; و به او گفتيم:) چيزى را همتاى من قرار مده! و خانه‏ام را براى طواف‏كنندگان و قيام‏كنندگان و ركوع‏كنندگان و سجودكنندگان (از آلودگى بتها و از هر گونه آلودگى) پاك ساز».
و در تاريخ بيان شده كه ابراهيم رمز توحيد ويكتا پرستي است. و دشمن شرك و شكننده بتهاست. و پدر ملت حنيف و پاك است.
چنانكه خداوند مى‎فرمايد: ﮋﮱ  ﯓ        ﯔ  ﯕ  ﯖ  ﯗ  ﯘ  ﯙ          ﯚ  ﯛ  ﯜ  ﯝ       ﯞ  ﯟ  ﯠ ﮊ [آل عمران: 67].
«ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى; بلكه موحدى خالص و مسلمان بود; و هرگز از مشركان نبود».
به همين سبب است كه حاجي در آغازين مرحله‎ي عبادات و اعمال حج، اعلان توحيد خالص براي خدا مى‎كند.
و در اولين كلماتي كه به زبان مى‎آورد مى‎گويد:
«لبيك اللهم لبيك، لبيك لا شريك لك لبيك، إن الحمد، والنعمة، لك والملك، لا شريك لك».
و اما برخي از حجاج فقط براي اينكه به آنها  حاجي گفته شود، قصد انجام مناسك حج مى‎كنند چنين فردي كه انتظار ستايش و مدح مردم را دارد، از حج هيچ بهره‎ي معنوي نمى‎برد.
مگر آنچه كه خواسته از ريا و تظاهر، و مدح و ثناي مردم به او. چنين كسي نزد خدا هيچ اجر و پاداشي ندارد.
مرتكب گناه شده است، زيرا اعمال حج را براي غير خدا خدا انجام داده است.
رسول اكرمصمى‎فرمايد: «إذا جمع الله الأولين والآخرين ليوم لا ريب فيه، نادى منادٍ: من كان أشرك في عملٍ عمله لله عز وجل، فليطلب ثوابه من عند غير الله عز وجل، فإن الله أغنى الشركاء عن الشرك».
«هنگامى‎كه خداوند مردم را در روز قيامت جمع مى‎كند منادي ندا مى‎كند: اى مردم هر كس در عمل و كرداري كه براي خدا انجام داده شريك قائل شده و شرك آورده، ثواب و پاداش آنرا از غير خدا (يعني همان كسي كه پرستش كرده) بگيرد كه خدا از شرك و شرك آورندگان، بي‎نياز است».
و خداوند مى‎فرمايد: ﮋﯓ  ﯔ  ﯕ  ﯖ  ﯗ  ﯘ  ﯙ   ﯚ  ﯛ  ﯜﮊ [الأنعام: 162-163].
«بگو: نماز و تمام عبادات من، و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانيان است. همتايى براى او نيست; و به همين مامور شده‏ام; و من نخستين مسلمانم!».
و شخص مؤمن به هيچ كس جز خدا توجه نمى‎كند.
و درست نيست كه در اعمال خود تظاهر و ريا كند.
يا اينكه غير خدا با كسى ديگر راز و نياز كند.
چه آن فرد زنده باشد چه مرده.
مبارك شمردن و بركت جستن قبرها (چه انسان بزرگ و چه عامي) درست نيست.
مسح كردن و دست كشيدن بر قبر و آرامگاه بزرگان دين و مردان خدا به هيچ وجه درست نيست.
همچنين به دعا خواندن آنها.
ياري خواستن و تضرع كردن در برابر قبر آنها كه از اين دنيا رفته‎اند.
و يا حتى اگر زنده باشند.
چون دعا و التماس و طلب از غير خدا، درست نيست.
قرباني كردن براي غير خدا.
و نيز در مقابل ديگران كه از سفر مى‎آيند.
يا در برابر عروس و داماد و غير آن صحيح نيست.
و انسان مؤمن كسي است كه همه‎ي اعمال و عبادات آشكار و پنهان خود را فقط براي خدا انجام مي‎دهد.
خداوند مى‎فرمايد: ﮋ ﮰ  ﮱ  ﯓ  ﯔ  ﯕ  ﯖ               ﯗ  ﯘ  ﮊ [الأنعام: 88].
«و اگر آنها مشرك شوند، اعمال (نيكى) كه انجام داده‏اند، نابود مى‏گردد (و نتيجه‏اى از آن نمى‏گيرند)».
4-    نمازهاي پنجگانه را به موقع، و در اوقات خود، و با جماعت ادا كن.
زيرا اگر حج، ركن پنجم از اركان اسلام است. نماز ركن دوم آن مى‎باشد.
و آنهم ستون و اساس دين اسلام است، و ركن اصلي عبادت است. و هيچ عملي مقبول درگاه خداوند واقع نمى‎شود.
و خدا هيچ عبادت و طاعتي را نمى‎پذيرد، مگر به واسطه‎ي نماز.
پس نماز را بر پاي دار، و در هنگام نماز فروتن و افتاده باش. چون نماز وسيله‎ي ارتباط و پيوند انسان با خداوند است.
نماز نور چشم توست، نماز دل انسان را شاداب و با طراوت مى‎كند. نماز روزي انسان را زياد مى‎كند، و درون انسان را پاك مى‎دارد.
نماز و ياد خدا قلب انسان، و وجدان انسان را آرام مى‎كند. و از اشتباه و خطا و گناه دور مى‎سازد.
خداوند مى‎فرمايد: ﮋ ﯣ  ﯤ  ﯥ  ﯦ  ﯧ     ﯨﮊ  [العنكبوت: 45].
«كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمى‏دارد».
و مى‎فرمايد: ﮋ ﭑ  ﭒ  ﭓ  ﭔ  ﭕ  ﭖ  ﭗ  ﭘ  ﭙ  ﭚ   ﮊ [المؤمنون: 1-2].
«مؤمنان رستگار شدند; آنها كه در نمازشان خشوع دارند».
و رسول اكرمص مى‎فرمايد: «أرأيتم لو أن نهراً بباب أحدكم يغتسل منه كل يوم خمس مرات هل يبقى من درنه ـ أي وسخه ـ شيء، قالوا: لا يبقى من درنه شيء، قال: فذلك مثل الصلوات الخمس، يمحو الله بهن الخطايا».
فرض كنيد جوي آبي بر در خانه يكي از شما باشد.
و هر روز پنج بار خود را در آن بشويد.
آيا از نجاست و پليدي، چيزي بر بدنش باقي مى‎ماند؟
ياران گفتند: خير يا رسول الله!
آنحضرتص فرمودند: اين مانند نمازهاي پنج گانه است كه خداوند گناهان و خطاها را به وسيله‎ي آن از بين مى‎برد.
5-    خداوند تو را به عبادت و طاعت خود دعوت فرمود، و تو را بسوي خانه خود آورد. و آنگاه سالم و پيروز به خانواده‎ات باز گردانيد.
بنابر اين بر تو است كه شكر اين نعمت را به جاي آوري و با روح و جاني آزاد و رها از دنيا دوستي و خودبيني به خانه باز گردي.
و عزم كن كه از اين پس به مردم خوبي و بخشش كني و آنها را در راه خير پند و اندرز دهي، و ياري‎شان نمايي.
تا جايي كه نيرو و توان داري و از تو بر مى‎آيد امر به معروف و نهي از منكر كن.
يعني مردم را به كارهاي نيك دعوت كن. و از اعمال بد برحذر دار.
و بذر ايمان و نيكي را در همه جا بپاش، تا نزد خداوند از بهترين بندگان به شمار آيي.
چنانكه خداوند مى‎فرمايد: ﮋ ﭼ  ﭽ  ﭾ  ﭿ  ﮀ   ﮁ  ﮂ  ﮃ  ﮄ  ﮅ    ﮆ     ﮇ  ﮈ  ﮉ  ﮊ [فصلت: 33].
«چه كسى خوش گفتارتر است از آن كس كه دعوت به سوى خدا مى‏كند و عمل صالح انجام مى‏دهد و مى‏گويد: من از مسلمانانم‏».
6-    سفر حج را، سفر عبادات و راز و نيازها و اعمال ديني بدان.
سفري كه آغاز تولد تو به شمار آيد. سفري كه پر از توبه و استغفار، و نماز و تسبيح و روزه و شب زنده‎داري باشد.
و با آن عبادت‎ها راه ورود گناه را به دل خود ببند، و از جاهاي شك برانگيز، كه تو را از ياد خدا متوجه غير خدا مى‎كند دوري كن. و خوردنى‎ها و غذايت را از راه حلال به دست آور، و حلال بدان.
و مطمئن باش كه هر روزي حلالي را خداوند براي تو تعيين كرده و فرستاده است.
پس در كسب روزى‎ات تلاش و كوشش كن.
و از شك و ترديد نسبت به سرنوشت، روزي و چيزي كه خدا براي تو قرار داده بپرهيز.
7-    بر اين سفر خود بينديش. و فكر كن كه اين سفر باز گشتي ندارد. مانند سفر آخرت و مرگ و خداحافظي از دنياي خاكي كه براي برخي مردم ترسناك است.
بينديش كه امروز به سوي خانه‎ي خدا آمدي، و فردا به سوي خدا مى‎روي. (كه باز گشتي در آن نيست).
امروز به سوي حج خانه خدا مسافرت كردي، و فردا به سوي قبر خودت مسافرت مى‎كني.
اين لحظه را كه به سوي خانواده‎ات باز مى‎گردي، و از ديدار آنها خوشحال و مسرور مي‎شوي، غنيمت شمار.
زيرا روزي مى‎آيد كه از نزد اهل و خانواده‎ات مى‎روي، و هرگز نمى‎تواني بار ديگر آنها را ببيني.
مگر اينكه تو و خانواده‎ات همگان از اهل بهشت باشيد ـ بإذن الله ـ.
بنابر اين به گونه‎اي زندگي كن كه هر لحظه آماده‎ي سفر باشي، و خداحافظي از اين دنيا، و دوري از خانواده، و سفر به سوي آخرت برايت آسان باشد.
در كار خير تلاش كن، و به آخرت بينديش كه سفري بى‎بازگشت است.
خداوند مى‎فرمايد: ﮋﮨ  ﮩ   ﮪ  ﮫ  ﮬ  ﮭ  ﮮ   ﮯ    ﮰ  ﮱ  ﯓ  ﯔ  ﯕ   ﯖﯗ  ﯘﯙ  ﯚ  ﯛ             ﯜ  ﯝﯞ  ﯟ  ﯠ    ﯡ  ﯢ  ﯣ    ﯤ  ﯥ ﮊ [المؤمنون: 99-100].
«(آنها همچنان به راه غلط خود ادامه مى‏دهند) تا زمانى كه مرگ يكى از آنان فرارسد، مى‏گويد: پروردگار من! مرا بازگردانيد. شايد در آنچه ترك كردم (و كوتاهى نمودم) عمل صالحى انجام دهم! (ولى به او مى‏گويند:) چنين نيست! اين سخنى است كه او به زبان مى‏گويد (و اگر بازگردد، كارش همچون گذشته است)! و پشت سر آنان برزخى است تا روزى كه برانگيخته شوند».
اينك اى برادر و خواهر عزيز!!
تو مى‎روي پس از اين عبادت‎ها و طاعت‎هاي زودگذر، اما روح بخش و به ياد ماندني.
پس از اين يادبودي زودگذر، و افكار موجز و كم كه دل و وجدان تو، از آن پر شد. و روزها و شبهاي كوتاه، و پس از شنيدن سخنان مختصر و مفيد كه درون را شاد مى‎كند.
تو مى‎روي. و ما دوست داشتيم بيشتر از اين با تو سخن بگوييم.
از حج.
از نماز.
از خوبى‎ها.
و از تمام عبادتهايي كه تو را به خداوند نزديك مى‎سازد، مى‎خواستيم آخرين لحظات ديدار را براي تو زنده كنيم، و به يادت آوريم.
اميدواريم اين پيمان، آخرين عهد و پيمان ما با تو نباشد. و ما تو را هر لحظه، هر جا به ياد خدا و اطاعت از فرمانهاي خدا مشاهده كنيم.
با آرزوي سلامت و آسايش و ايمان به خداوند، و مأنوس با قرآن.
برادر و خواهرم!
آنچه در توان داشتيم براي راحت و آسايش تو انجام دادي. از با تو بودن شاد و مسرور بودي.
قلب ما با تو بود، و روح ما نيز با تو.
با تو.
و در كنار تو شب زنده‎داري كردي. و نماز خوانديم، و دعا گفتيم.
ما كوشش كرديم و خود را انفاق نموديم، تا اينكه در سعادت تو پيروز شويم، و به دوستي و همنشيني با تو برسيم.
و اسباب راحت و آسايش تو را فراهم كنيم، فقط براي رضاي خدا و پاداش او،
و محبت ميهمانان خدا.
زيرا خير و كوشش و كمك و ياري و ارشاد همه از منت خداست. و خطا و اشتباه و كوتاهي همه از جانب ماست.
و ما از آن، نزد خدا استغفار مى‎كنيم. ما را از دعاي خير فراموش مكن، و از وفاء و دوستي، محروم مگردان.
تقصير و كوتاهي را بر ما ببخشاي، خدا ما را بر بدى‎هايمان مى‎بخشايد.
اوست شنوا و اجابت كننده دعاها، دين و امانت و عاقبت كارت را به خدا مى‎سپاريم.
و از خدا خواهانيم تو هميشه وهمه جا (در سفر و حضر) حفظ كند.
سلام و درود ما را از جانب برادران و دست اندركاران امر حج و عمره پذيرا باش.

والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته.